September 2011 kende geen prettige start voor aandelenbeleggers. In Amsterdam
verloor de AEX-index in de eerste drie handelsdagen liefst zes procent.
Traditioneel staat oktober bekend als de bibbermaand op de beurs,
vanwege de beruchte crashes van 1929 en 1987. Uit statistisch onderzoek
blijkt echter dat september gemiddeld de zwakste beursmaand is voor
aandelenbeleggers.
Onrust tot november
Analisten van Robeco
turfden goede en slechte beursmaanden over de periode 1950-2008, en kwamen
tot de conclusie dat gemiddeld de periode van juni tot en met oktober
zwakker uitpakt voor beleggers, dan de maanden van november tot en met mei.
In 2011 stak de beursstorm al in augustus op, vanwege Europese schuldencrisis
en signalen dat de mondiale economische groei vertraagt. De AEX-index
verloor afgelopen maand 11 procent.
September belooft opnieuw spannend te worden, niet in de laatste plaats
vanwege een reeks cruciale politieke, economische en juridische besluiten
die op de agenda staan. Een kort overzicht.
Zes september: Finse deal
De afgelopen weken onstond ophef over een speciale regeling die Finland trof
bij het jongste steunpakket voor Griekenland. De leiders van de eurolanden
hadden hierover op 22 juli afspraken gemaakt, maar die bleken niet
waterdicht. Zo claimde Finland een eigen onderpand voor zijn deel van de
Griekse steun te hebben bedongen. Dit stuitte op grote bezwaren bij andere
eurolanden.
De Finse kwestie staat dinsdag zes september op de agenda bij een ontmoeting
van minister van Financiën De Jager met zijn Finse en Duitse collega's in
Berlijn.
Zeven september: Duitse Hof
Woensdag zeven september doet het Duitse Constitutionele Hof in Karlsruhe
uitspraak over een reeks heikele kwesties, die de verhouding tussen Europese
en nationale besluiten raken.
Zo ligt de vraag voor of het Duitse parlement geconsulteerd had moeten worden
bij eerdere steunpakketten voor Ierland en Portugal, en is het Hof gevraagd
een oordeel te vellen over de aankoop van Griekse en andere staatsobligaties
door de Europese Centrale Bank. Die acties zijn mogelijk strijdig met het
Europese Verdrag.
In essentie staat de legitimiteit van Europese besluiten in de schuldencrisis
ter discussie. Juristen stellen tegenover zakenkrant The
Wall Street Journal, dat het Duitse Hof eerdere besluiten over
hulppakketten voor zwakke eurolanden waarschijnlijk niet onconstitutioneel
zal verklaren. Wel wordt er rekening mee gehouden dat het Hof nieuwe hulp
aan eurolanden expliciet koppelt aan goedkeuring door het Duitse parlement.
8 september
1)Rentebeleid ECB
In april en juli heeft de Europese Centrale Bank (ECB) het belangrijkste
rentetarief voor kortlopende leningen verhoogd. Toenemende zorgen over
prijsstijgingen waren de belangrijkste reden voor het verkrappende monetaire
beleid van de ECB.
Dalende olieprijzen en economische data die op zwakkere groei duiden, hebben
het inflatiegevaar echter minder acuut gemaakt. De kans is dan ook groot dat
de ECB aanstaande donderdag een andere toon aanslaat.
Analist Carsten Brzeski van ING rekent niet op een renteverlaging in de
komende vier maanden, mede omdat de inflatie in de eurozone nog hoger is dan
het gewenste niveau van circa twee procent. Wel verwacht de analist dat
ECB-president Trichet donderdag 8 september duidelijk zal maken dat er
voorlopig geen nieuwe renteverhoging aankomt.
2)Obama: banen en tekortreductie
De Amerikaanse president Obama presenteert donderdag voor het Amerikaanse
Congres een nieuw plan om de economie op de korte en middellange termijn te
ondersteunen.
Op korte termijn is het grootste probleem de slappe Amerikaanse banenmarkt,
die nog altijd niet hersteld is van de inzinking van 2008. Het jongste
banenrapport van augustus toonde afgelopen vrijdag nog eens aan, dat de
Amerikaanse arbeidsmarkt allesbehalve soepel draait.
Voor de langere termijn moet Obama met een overtuigend plan komen om de
uitdijende staatsschuld onder controle te krijgen.
27 september: Fed's toverhoed
Het Amerikaanse stelsel van centrale banken heeft de economie sinds 2008 al
twee keer flink geholpen door marktrentes kunstmatig te drukken via
monetaire stimulering. De laatste steunronde van 600 miljard dollar, die in
november 2010 van start ging, leidde tot een forse stijging van
aandelenkoersen en grondstofprijzen.
Voorzitter Ben Bernanke van de Federal Reserve gaf afgelopen augustus aan
voorlopig niet aan een nieuwe ronde van monetaire stimulering te beginnen.
Wel hintte Bernanke erop dat de Fed in september met alternatieve,
aanvullende maatregelen komt om de economie te helpen.
Op dinsdag 27 en woensdag 28 september komt het beleidscomité van de Fed
bijeen.
29 september: Duitse steun noodfonds
In juli spraken de leiders van de eurolanden af dat het noodfonds voor zwakke
eurolanden een grotere leencapaciteit krijgt van in totaal 440 miljard euro.
Bovendien krijgt het EFSF
een breder mandaat. Het fonds mag zelf staatsobligaties van zwakke
eurolanden opkopen en banken steunen.
Het noodfonds kan echter pas optreden als nationale parlementen goedkeuring
hebben gegeven. De stemmingen vinden deze maand plaats, en in sommige
gevallen begin oktober.
Cruciaal is de Duitse parlementaire steun, want Duitsland moet garant staan
voor 211 miljard euro. Het voltallige Duitse parlement, de Bundestag, stemt
op 29 september over de versterking van het noodfonds.
Lees ook:
Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl